Projektowanie kuchni dla osób z niepełnosprawnością wymaga szczególnej uwagi, aby przestrzeń była nie tylko estetyczna, ale przede wszystkim funkcjonalna i dostępna. Wieloletnie doświadczenie w projektowaniu różnych typów kuchni pozwala nam wskazać kluczowe aspekty, które należy wziąć pod uwagę. Oto kilka ważnych rozwiązań i wskazówek, jak zaprojektować kuchnię dostosowaną do potrzeb osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności.
1. Przestrzeń manewrowa i szerokie przejścia
Aby kuchnia była dostępna dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich, konieczne jest zapewnienie odpowiedniej przestrzeni manewrowej. Zaleca się, aby przejścia miały szerokość minimum 90 cm, a optymalnie 120 cm, co umożliwia swobodne poruszanie się i manewrowanie.
Nasza rada: Unikaj projektowania zbyt wąskich przestrzeni między szafkami a wyspą kuchenną. Pamiętam realizację, gdzie rozszerzenie przejścia o zaledwie 10 cm znacznie poprawiło komfort użytkowania klienta poruszającego się na wózku.


2. Blaty na odpowiedniej wysokości
Standardowa wysokość blatu kuchennego wynosi około 90 cm, ale dla osób na wózkach inwalidzkich czy osób niskiego wzrostu warto obniżyć blaty do poziomu 75-80 cm. Dzięki temu użytkownik ma łatwiejszy dostęp do powierzchni roboczej.
Wskazówka: Rozważ zastosowanie wysuwanych blatów, które można wyciągać i wsunąć w razie potrzeby, co zwiększa elastyczność kuchni.
3. Szafki i półki – łatwy dostęp
Wysokie szafki mogą być trudne do sięgnięcia dla osób z ograniczoną mobilnością. Dlatego warto zastosować szafki dolne z pełnym wysuwem oraz mechanizmy unoszące w szafkach górnych, które umożliwiają opuszczanie półek na niższy poziom.
Nasza rada: Systemy typu „magic corner” i wysuwane kosze narożne są doskonałym rozwiązaniem w kuchniach dostosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnością. Warto również rozważyć podesty ukryte w cokołach, które po wysunięciu mogą służyć jako stopień. To świetne rozwiązanie dla osób niskorosłych, które chcą mieć lepszy dostęp do wyższych szafek.
4. Otwieranie drzwi i szuflad
Drzwi i szuflady z mechanizmami typu push-to-open znacznie ułatwiają korzystanie z kuchni osobom z ograniczoną siłą w rękach. Unikanie tradycyjnych uchwytów zmniejsza konieczność użycia dużej siły.
Historia z realizacji: Projektowaliśmy kuchnię dla klientki z zanikiem mięśni. Mechanizmy push-to-open oraz zamontowanie lekkich szuflad z pełnym wysuwem sprawiły, że użytkowanie kuchni stało się dla niej o wiele prostsze.
5. Oświetlenie i bezpieczeństwo
Dobrze zaplanowane oświetlenie jest kluczowe dla bezpieczeństwa. Jasne światło nad blatem roboczym i w szafkach ułatwia przygotowywanie posiłków. Warto rozważyć także montaż czujników ruchu, które automatycznie włączają oświetlenie, gdy użytkownik wchodzi do kuchni.
Wskazówka: Zastosowanie oświetlenia LED pod szafkami oraz punktowego nad kluczowymi obszarami pracy zwiększa komfort i bezpieczeństwo użytkowania.
6. Dostosowania dla osób niedowidzących
Osoby niedowidzące potrzebują kuchni, która uwzględnia specjalne rozwiązania ułatwiające orientację i bezpieczeństwo. Kontrastowe kolory na frontach szafek i blatach pomagają lepiej widzieć granice i kontury.
Nasza rada: Zastosuj oznaczenia dotykowe na panelach sterowania sprzętów AGD, aby ułatwić obsługę. W jednej z naszych realizacji klientka z ograniczonym wzrokiem doceniła duże, dobrze widoczne przyciski na piekarniku i płycie indukcyjnej. Ważne jest również zastosowanie oświetlenia, które nie powoduje refleksów, aby uniknąć dezorientacji.
Dodatkowe wskazówki:
- Uporządkowanie przestrzeni: Upewnij się, że blaty są wolne od zbędnych przedmiotów, aby ułatwić orientację i pracę w kuchni.
- Systemy oznaczeń: Skorzystaj z kolorowych lub wypukłych etykiet, aby łatwiej odróżniać różne produkty. Istnieją również etykiety dźwiękowe, które po naciśnięciu odtwarzają informacje o danym produkcie.
- Unikaj dotykowych przycisków: Coraz więcej sprzętu AGD korzysta z dotykowych przycisków czy nawet ekranów. To wygodne rozwiązanie, jednak może sprawiać wiele trudności dla osób, które potrzebują haptycznej informacji (tj. muszą czuć, że guzik został naciśnięty czy pokrętło przekręcone). Zdecydowanie lepiej sprawdzą się tu urządzenia ze „standardowymi” przyciskami fizycznymi.
- Specjalistyczne narzędzia: Korzystaj z urządzeń, które posiadają funkcje mówione, np. termometry kuchenne czy wagi, które podają informacje głosowe o temperaturze czy wadze produktów.
7. Nowoczesne urządzenia AGD
Wybór sprzętów AGD powinien uwzględniać łatwość obsługi i dostępność. Piekarniki z drzwiami otwieranymi na bok, płyty indukcyjne z panelami dotykowymi i zmywarki podblatowe to rozwiązania, które ułatwiają korzystanie z kuchni.
Nasza rada: Postaw na urządzenia z funkcjami smart, które można obsługiwać za pomocą aplikacji na telefonie. To ułatwia kontrolę nad piekarnikiem, lodówką czy oświetleniem dla osób z ograniczoną mobilnością.
8. Stabilne powierzchnie i materiały antypoślizgowe
Podłoga w kuchni powinna być wykonana z materiałów antypoślizgowych, aby zminimalizować ryzyko upadków. Dodatkowo, stabilne powierzchnie robocze, które nie ślizgają się, zwiększają bezpieczeństwo.
Historia z realizacji: W jednej z realizacji klient z problemami równowagi szczególnie docenił matowe, antypoślizgowe płyty podłogowe, które zapewniały stabilność nawet przy mokrej powierzchni.
Podsumowanie
Projektowanie kuchni dla osób z niepełnosprawnością wymaga uwzględnienia wielu aspektów, które zapewniają wygodę, bezpieczeństwo i samodzielność użytkowników. Każde rozwiązanie powinno być dostosowane do indywidualnych potrzeb, aby kuchnia była funkcjonalna i przyjazna dla wszystkich domowników.
Chcesz zaprojektować kuchnię dostosowaną do szczególnych potrzeb? Skontaktuj się z nami – razem stworzymy przestrzeń, która będzie zarówno nowoczesna, jak i w pełni dostępna.